توضیح اول: اطلاعات پیش رو، حاصل مصاحبه انجام شده توسط دکتر یاسمن سیاری با افرادی است که این مسیر تحصیلی را طی کرده اند و ابتدا در پروفایل اینستاگرام با آدرس _lifearound_me آپلود شده است. به تاریخ انجام مصاحبه دقت کنید، زیرا قوانین تحصیلی و مهاجرتی ممکن است در طول زمان تغییر کرده باشند.
این مصاحبه با پگاه عزیز می باشد که در آلمان مشغول رزیدنتی نورولوژی است.
سلام من پگاه هستم رزیدنت نورولوژی در کشور آلمان. سال ۸۸ در رشته پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی زنجان فارغ التحصیل شدم. طرح عمومیم رو در جنوب ایران گذروندم. بعد از اون به مدت یکسال در تهران طب، مشغول به کار شدم. جرقه مهاجرت در دوران طرح در ذهن من زده شد. وقتی که من سال اول طرحم رو میگذروندم، همکار پر تلاشم توی آزمون رزیدنتی شرکت کرد و در همون سال اعلام شد که سوالات فروخته شده. و این مسئله باعث شد من از خودم بپرسم من اینجا چیکار میکنم؟
نکته دیگه ای که باعث شد توجه ام به مهاجرت جلب بشه مصوبه ای بود، مبنی بر اینکه طرح تخصص به جای نصف دوره تخصص (یعنی دوسال) دوبرابر دوره تخصص ( یعنی هشت سال) که خوشبختانه این قانون درحال حاضر تغییر کرده.
من با این موضوع که طول دوره طرح تخصص زیاد بشه از این جهت مشکل داشتم که بسیاری از پزشکان متخصص در نقطه ای باید طرح بگذرونند که در اونجا امکان استفاده از تخصص اونها وجود نداره. برای مثال یک متخصص بیهوشی در یک شهر محروم با بیمارستانی که فقط در اتاق عمل، عمل سرپایی انجام میشه، چه کاری میتونه انجام بده.
از طرفی در همون برهه زمانی خواهرای من که مشغول به تحصیل در رشته های مهندسی بودند، تصمیم به مهاجرت گرفتند و این مورد هم مزید به علت شد تا بیشتر به مهاجرت فکر کنم.
و این نکته رو هم اضافه کنم که من یکبار در آزمون تخصص شرکت کرد، اما میتونم بگم که ۵۰ درصد تلاشی که برای ورود به آلمان کردم رو برای این آزمون نکردم و خوشبختانه در این آزمون نتیجه دلخواهم رو نگرفتم.
اما چرا آلمان رو برای مهاجرت انتخاب کردم؟
در واقع زمانی که من این تصمیم رو گرفتم برای من به عنوان پزشکی که درسش رو تموم کرده آلمان بهترین انتخاب بود.
بعد از انتخاب آلمان به عنوان مقصد مهاجرت، مهم ترین نکته ای که باید بهش توجه میکردم یادگیری زبان آلمانی بود. من از زبان آلمانی هیچی نمیدونستم حتی الفباش رو هم نمیشناختم.
بنابراین من به موسسه گوته در تهران رفتن ولی بهم گفتن که تا ۷ ماه نمیتونن بهم وقت بدن. در نتیجه من موسسه فرهنگ آریان واقع در میرداماد بود رو انتخاب کردم و توی اولین ترم فشرده زبان آلمانی ثبت نام کردم.
زبان آلمانی سطوح مختلفی داره ، A1, A2, B1, B2, و …
ترمی که این موسسه ارائه میکرد به این صورت بود که هرکدوم از این سطوح رو به دو قسمت تقسیم میکرد و هر قسمت یک ماه به صورت کلاسای یک روز در میان و سه ساعت و نیمه برگزار میشد.
من سطح A1 و A2 رو به این روش گذروندم. در این کلاس ها من با خانم دکتری آشنا شدم که ایشون هم قصد مهاجرت به آلمان داشتن. ما به این نتیجه رسیدیم که این روند داره خیلی طول میشه و ما تازه سال دیگه به سطح B2 میرسیم که این سطح برای درخواست ویزا برای پزشکان لازم هست. بنابراین ما تصمیم گرفتیم معلم خصوصی بگیریم. ما به کمک معلم خصوصی سطح B1 در یک ماه گذروندیم. بعد از این معلممون پیشنهاد داد که برای اینکه با سوالات آشنا بشیم به صورت رسمی امتحان B1 رو توی موسسه گوته بدیم و بهمون گفتن که اصلا انتظار نداشته باشین که نمره خوبی بگیرین و این فقط یک امتحان بود که با سوالات و فضای آزمون آشنا بشین.
اما به شکل غیرمنتظره ای نمره ی ماخیلی خوب شد ودر واقع تونستیم بالاترین سطح نمره رو کسب کنیم.
در ادامه استاد ما به دلایلی نتونستن با ما کلاس رو ادامه بدن و من از سطح B1 به بعد رو خودم در خونه مطالعه کردم. برای این کار کتاب B2 رو داشتم و در کنارش آزمون های موسسات مختلف از جمله موسسه اتریش و گوته رو از اینترنت دانلود میکردم و کار میکردم. از طرفی مقالات مختلف که به زبان آلمانی بودن رو از اینترنت میگرفتم و نکات جالبش رو یادداشت میکردم و جمله هایی که پرکاربرد یا جالب بودن رو توی یک دفترچه یادداشت میکردم و مدام مرور میکردم.
نکته ای که دوست دارم بهش اشاره کنم و برای من تجربه موفقی هست اینه که با صدای بلند زبان بخونید طوری که صدای خودتون رو بشنوید چون زمانی که این کار را می کنید متوجه تلفظتون میشید و میتونین درست یا غلط جمله رو متوجه بشین. من با مدرک B1 آلمان اومدم و این سطح برای مکالمه توی آلمان اصلا کافی نیست و سه، چهار هفته ی اول برای من خیلی سخت بود ولی تونستم خیلی سریع با همین روش زبانم رو قوی کنم. و در عرض ۹ ماه از سطح صفر به سطح B2 برسم که این کار در نوع خودش رکورد بود . البته هدف من این نبود رکورد بزنم چون وضع اقتصادی ایران مدام داره بدتر میشه میخواستم هرچه سریعتر از ایران خارج بشم.
کار در آلمان
پیدا کردن کار در آلمان به دو صورت هستش؛ یک روش این هست که از طریق پروتل های کاریابی میتونین اقدام کنید که من از این روش نتیجه مطلوبی نگرفتم.
راه دوم این هست که شما مستقیم با کارفرما که در واقع همون بیمارستان هست تماس بگیرین، یعنی شما وارد وبسایت بیمارستان میشین و در اونجا قسمتی به نام کَرپِر وجود داره و از طریق اون میتونین متوجه بشین که اون بیمارستان چه نیروی کاری احتیاج داره و این افراد باید چه شرایطی داشته باشن. که اولین شرط برای پزشکان این هست که لایسنس پزشکی عمومی رو توی آلمان داشته باشن.
مهم ترین کاری که کردم این بود که من وقتی به سطح B1 رسیدم و همزمان با خوندن B2 شروع کردم به گشتن توی سایت بیمارستان های مختلف و مدام اونها رو چک میکردم.
هم زمان وبسایت اداره کار رو چک میکردم که آیا برای ورود به آلمان شرایطش رو دارم یا نه چون مدام شرایط تغییر میکرد.
اگه تقریبا ۲۰۰۰ یورو کنار بزارید میتونین از پس هزینه های فرایند آماده کردن مدرک در آلمان و امتحانات بربیاید.
هزینه های کلاس زبان در ایران قابل پرداخت بود یعنی من کل درآمد دوره طرحم رو هزینه کردم و فکر میکنم شهریه کلاس ۳۰۰ هزار تومان بود.
در مورد امتحان در آلمان کتاب های مختلفی وجود داره، از انتشارات تیم، کتابی را آنلاین سفارش دادم و قیمتش حدود ۴۰ یورو بود و وقتی رفتم آلمان تحویل گرفتم، البته قبل از رفتن به آلمان موفق شده بودم که این کتاب را دانلود کنم و این بهترین چیزی هست که شما بتونید خودتون رو با زبان تخصصی آشنا کنید. و این کتاب برای دانشجویان پزشکی نوشته شده و زمانی که اون رو می خونید، اصطلاحات جدید رو یاد میگیرید.
زمانی که وارد آلمان شدم، از طریق وبسایت بیمارستان ها موفق شدم کار پیدا کنم، و درخواستم دادم، به اصلاح نامه انگیزه دادم که این نامه مثل آمریکا خیلی اهمیت نداره و فقط به خاطر اینکه شما مثلا انگیزه دارید که این کار رو انجام بدید و رزومه خودتون رو براشون میفرستید. و براتون مینویسند که میتونند با شما همکاری کنند یا نه. و خوبی این کار این هست بدون هیچ هزینه ای رزومه شما رو بررسی میکنند. با من تماس گرفته شد تونستم دست و پا شکسته صحبت کنم و یک اقامت هفت روزه به من دادند و تمام هزینه ها در این هفت روز به عهده بیمارستان بود.
البته هزینه رفت و آمد به عهده خودم بود و داخل خوابگاه اتاق و کارت غذا داشتم.
من اون زمان با ویزای شنگن رفته بودم و نمیتونستم ویزای شنگن رو به ویزای کار تبدیل کنم و باید برمیگشتم و برای ویزای کار درخواست میدادم و من برگشتم و گفته بودند برای کار در بیمارستان ما باید کورس اینتکریشن رو بگذرونی. این کورس برای این هست که پزشک های خارجی رو با سیستم درمانی آلمان آشنا کنند و همه ی بیمارستان ها این کورس رو ارائه نمیدن و فقط بیمارستان های خاصی که از دولت و یا ایالت بودجه میگیرند و این کورس ها به صورت سیستماتیک برگزار میکنند.
نکته منفی که برای من داشت این بود که این کورس ۶ ماه بود، و ۶ ماه اول من هیچ کاری نداشتم و ممکن بود که توی اون ۶ ماه کاری که به من پیشنهاد شده بود پر بشه. چون در آلمان قانونی وجود داره که آگر آلمانی باشی و بتونی اون کار رو بگیری، نباید یک خارجی استخدام اون کار بشه و زمانی میتونه استخدام بشه که رئیس اون بخش بگه که من آفر بهتری ندارم.
من باید ۶ ماه در این کورس میموندم و تنها فایده ای که برای من داشت این بود که ۲ ماه عملی بود و ۴ ماه تئوری و ما ۲ ماه هرروز کلاس میرفتیم و تقریبا ۱۳ پزشک خارجی از کشور های مختلف بودیم و دوهفته در کلاس تئوری باهامون گرامر کار میکردن در حد C1 که به ما در پایان این کورس مدرک C1 دادند.
و یک بخشی به عنوان زبان تخصصی و فرهنگ آلمان که چیز خاصی زیاد یاد نمیگرفتیم، فقط تنها خوبیش این بود که میتونستی صحبت کنی و با محیط آشنا بشی.
قسمت دوم کورس که بهش هاسپیتالی فون میگفتند، دوره ای هستش که در بیمارستان های آلمان خیلی رایج هست.
این دوره به دو شکل برگزار میشه که یک دوره به صورتی هست که خودتون هزینه میدید و با کادر درمان همراه میشین، ویا کنار یک رزیدنت همراه میشید و با کارهای که در پزشکی آلمان وجود داره آشنا میشین و ممکنه این کار داخل مطب انجام بشه.
و ممکنه من بخوام برم یک بخش اکوکاردیوگرافی انجام بدم و یا برای مثال هاسپیتالیتسون، باید ۱ ماه همراه متخصص باشم و اون شخص به من چیزی یاد نمیده بلکه فقط باید کنارش باشم و ازش یاد بگیرم. من تونستم ۳ ماه رو برم و ۱ ماه رو به خاطر دررفتگی آرنجم اجازه نداشتم کار کنم چون براساس قانون آلمان زمانی که شما مریض هستید اجازه کار ندارید.
این ۶ ماه به من خیلی کمک کرد که راحت بتونم صحبت کنم و در طی این ۶ ماه مجبور شدم به مصاحبه برم.
در مصاحبه های آلمان فقط سوالات خیلی شخصی پرسیده میشه مثل اینکه از کجا اومدی؟ هدفت چیه؟ و میخوان ببینن شما میتونید خودتون رو پرزنت کنید یا نه.
نکته خیلی مهم این که سعی نکنی از کلمات سنگین استفاده کنی، چون نمیتونی هیچوقت مثل یک آلمانی به تمام زبان آلمانی مسلط باشی اول سعی کن سطح زبانت رو به بهترین حالت برسونی بعد وارد سطح بعدی بشی.
امتحان زبان تخصصی در سازمان نظام پزشکی برگزار میشه و این طوری بود که بعد از اینکه به من امپوینمنت دادند من به نظام پزشکی رفتم، هر استان و ایالتی سازمان نظام پزشکی خودش رو داره، به صورت جنرال یک امتحان شفاهی ست، که ۳ تا پرفسور یا دکتر نشستند و از شما میخوان که خودتون رو معرفی کنید و بعدش یک داستان از مریض شدن یک فرد رو تعریف میکنند، و از شما میخوان که شرح حال براشون بنویسید، و بعدش از شما میخوان که براشون توضیح بدید که چه آزمایشاتی تشخیص میدید و این امتحان زبان تخصصیشون بود.
شما برای کار پزشکی در آلمان به زبان نیاز دارید و من میشناسم کسایی رو که اینجا به خاطر زبان شغلشون رو از دست دادند.
و چیزی که هست باید تصوراتتون رو پایین بیاریم بعد از اینکه شروع به کار کردید موقعیت سنجی کنید و بعدا به پیشرفت برسید و من از زمانی که اومدم آلمان به یک شهر کوچک رفتم پیشنهاد میکنم از شهر های کوچک شروع کنید و به این باور داشته باشید که قطعا شما به هرچی که میخواید میرسید، اما به عنوان یک پزشک خارجی باید توانایی کامل کسب کنید و روند کار براتون بدین شکل باشه که ابتدا سیستم رو درک کنید که روند کار به چه صورت هست و زبانتون رو تقویت کنید و اگر این نکته رو رعایت کنید قطعا میتونید به شهر های بزرگتر برید و پیشرفت کنید. علت اینکه گفتم از شهرهای کوچک تر شروع کنید چون زمانی که شما به عنوان یک پزشک خارجی وارد آلمان میشید حتی کسانی که اهل ایتالیا، فرانسه یا اروپا هستند اما در آلمان کار نکردند، سیستم درمانی آلمان را اول باید یاد بگیرند. و هیچ وقت سعی نکنید سیستم رو تغییر بدید چون آلمانی ها به شدت روی تغییر محتاط هستند و تا زمانی که بدونن سیستمشون خوب کار میکنه استفاده میکنند و تغییر نمیدهند.
پس اول از همه سعی کنید زبان رو یاد بگیرید و بعد از اون سعی کنید با سیستم آلمان آشنا بشید.
بنابراین شروع کردن از یک جای کوچک تر باعث میشه تا شما با سیستم آشنا بشید و زبانتون رو تقویت کنید و میتونید از یادگیری هاتون استفاده کنید.
ساعت کاری در ایالت های غربی و شمالی از ساعت ۸ صبح تا ۴ بعدازظهر است و نیم ساعت زمان دارید برای غذا خوردن که بهتره در سال های اول فراموشش کنید چون تا ساعت ۵ یا ۶ در بیمارستان باید بمونید.
چون از هفته اول این فرصت رو به شما میدن تا با بیمارستان آشنا بشین و بدونید که در اونجا چه فعالیتی انجام میدین، و باید با چه کسانی تماس بگیرید. بعد از یک هفته مریض ها و اتاق های خودتون رو دارید و این شما هستید که پذیرش، درمان و ترخیص میکنید. و بعد باید نامه ترخیص بنویسید که کار ساده ای نیست. ساعات کاری با ایران متفاوت است و شما در اینجا همیشه کاری برای انجام دادن دارید، برای مثال پرونده های مریض هایی که مرخص شدند رو میارن برای کرکت و باید دوباره بررسی کنید و خیلی سریع باید تحویل بدید چون پرونده های بیمه، براساس اینها پرداخت میشه، و اگر پرونده ای بسته نشده باشد بیمه پولی بابتش به بیمارستان پرداخت نمیکند، و شما به عنوان پزشک پرونده هاتون روی هم جمع میشن و ممکنه به شما تذکر بدن و قراردادتون رو تمدید نکنند.
روند پذیرش و ترخیص در آلمان انقدر بزرگ و پیچیده ست که ممکنه دچار فرسودگی بشید و این بدترین اتفاقی ست که ممکنه در یک سال یا دوسال اول برای یک پزشک خارجی رخ بده و فکر میکنید که همه کارهایی که کردید اشتباه بوده.
و نکته ای که هست اینکه در آلمان شما به عنوان متخصص داخلی باید خودتون سونوگرافی رو انجام بدین یا برای متخصص زنان بودن هم همینطور، هر رشته باید خودش این کار رو انجام بده.
نکته مثبتی که کار در آلمان داره این هست که، در آلمان به قانون کار، کارفرما و کسایی که کار میکنند، خیلی احترام میزارند و بر این اساس هست که سیستم بتونه دوام بیاره.
MARBURGER bund موسسه ای هست که تقریبا همه پزشک ها و دانشجویان پزشکی آلمان عضو هستند، و یک جورایی اتحادیه حمایت از پزشکان و دانشجویان پزشکی ست.
اطلاعاتی که در سایتشون قراردارد به پزشکان غیر آلمانی هم کمک میکند.
همون طور که گفتم مراحلی رو خود فرد باید طی کند، بگردد و با مکاتبه مسیر راه رو پیدا کند. چون برای هرکسی قضیه تفاوت دارد و اینکه آلمان کشوریست که در هر ایالت قوانین تا حدودی متفاوت است، ولی اطلاعات کلی در این وبسایت گفته شده.
در آلمان از بانک تا آرایشگاه، شهرداری و غیره با ایمیل و تلفن به مشتری پاسخ میدن.
https://www.marburger-bund.de/bundesverband/service/auslaendische-aerzte/foreign-physicianshttps://www.aerzte-vermittlug.com/hipo-executive/hipo-executive.html
این مصاحبه در تاریخ اردیبهشت ۱۳۹۹ انجام شده.
برای اطلاع از کلاسهای آلمانی مجموعه کلیک کنید.